محمد جوانبخت معاون وزیر نیرو اخیرا با اشاره به کاهش چشمگیر منابع آبی سد دوستی در تامین آب شرب شهر مشهد گفته است: کاهش یا به صفر رساندن برداشت غیر شرب کشور ترکمنستان از سد دوستی، می‌تواند در گذر از تابستان پیش رو کمک شایانی به ایران داشته باشد.
به گفته او؛ به دنبال کاهش منابع آب سد دوستی، تامین آب شرب شهر مشهد با کاهش چشمگیری مواجه شده است و از معاون کمیته دولتی مدیریت آب ترکمنستان درخواست می‌شود تا برای افزایش برداشت طرف ایرانی و کاهش یا به صفر رساندن برداشت آب طرف ترکمنی از سد دوستی برای عبور از تابستان سال جاری همکاری کند.
در همین رابطه و امکان همکاری ترکمنستان برای گذر از تابستان سال جاری و همچنین وضعیت رهاسازی آب از سوی افغانستان ابوالفضل ظهره‌وند گفت: افغانستان مشکلات متعددی دارد و دشمنان ما از اهرم آب علیه ایران استفاده می‌کنند و به سدسازی روی رودهای مشترک جاری در این کشور از جمله هریرود که به سمت مشهد روانه می‌شود؛ کمک می‌کنند.
وی افزود: افغانستان علی‌الظاهر عنوان می‌کند که با ما دوست است حتی از سیمان داخل ایران برای سدسازی روی رودهایی که به سمت ایران می‌آید؛ استفاده می‌کند اما در عمل علیه ما فعالیت دارد.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار داشت: ایران در شیوه آبیاری و استفاده از منابع آبی می‌تواند به افغان‌ها کم کند به جای سدسازی که کار بیهوده‌ای است می‌توانیم سیستم آبیاری این کشور را متحول کنیم و این به طرح و برنامه‌ای برمی‌گردد که سفارت ایران در این کشور اجرا کند ضمن اینکه منوط به وجود دولت مستقر و پاسخگو است، اکنون در این کشور دولت پاسخگو نداریم، بنابراین دشمنان از این فرصت استفاده می‌کنند و دست به اقداماتی می‌زنند که منافع ایران را از جمله در حوزه آب متاثر می‌کند.
وی درباره مدیریت آب از سوی ترکمنستان برای انتقال آب بیشتر به سمت ایران تصریح کرد: این کشور رابطه خوبی با ایران دارد؛ می‌توان به شکلی تعامل کرد آبی را که وارد دریای خزر می‌شود؛ روانه ایران شود، می‌توان همکاری و برنامه‌ریزی کنیم و از این آب استفاده شود.
ظهره‌وند بیان داشت: اکنون آمریکا برای تغییر در ژئوپلیتیک منطقه روی آبی که از تاجیکستان به سمت ترکمنستان و دریای خزر روانه می‌شد کانال آبی بزرگ بنام قوش‌تپه احداث کرده که در زمین‌های لم‌یزرع این منطقه تغییرات ایجاد کنند و پشتون‌ها را از جنوب و پاکستان به شمال افغانستان منتقل کنند و این روی دبی آب جیحون که وارد ازبکستان و ترکمنستان می‌شد و در کل ظرفیت آبی ترکمنستان تاثیر گذاشته است اما تاکنون کسی نسبت به این موضوع واکنشی نشان نداده است.
وی درباره همکاری آبی کشورهایی مثل ترکمنستان و تاجیکستان و ایران برای مذاکره و حل و فصل موضوعات آبی با افغان‌ها گفت: موضوعات آبی به این شکل حل و فصل نمی‌شود. مگر اینکه روابط گسترده و عمیق با یک دولت پاسخگو در افغانستان داشته باشیم که در سایه همکاری بتوان از ذخایر آبی این کشور به صورت موثر بهره‌برداری کرد.
نماینده مردم تهران در مجلس خاطرنشان کرد: ما به جای اینکه آب هرز برود می‌توانیم آب را وارد کشور خودمان کنیم و در مقابل کمک کنیم افغانستان کشت بهتر و آب مناسب‌تری در اختیار داشته باشد.
وی تاکید کرد: در مجموع ما باید در کشور خودمان مترصد تامین آب پایدار داخلی باشیم و نیاز است مثل شبکه برق؛ شبکه سراسری آب را داخل کشور شکل دهیم، از آب خزر و عمان استفاده کنیم، آب‌شیرین‌کن‌ها را توسعه دهیم، اصلاح سیستم آبیاری در حوزه کشاورزی را در دستور کار قرار دهیم، آب‌های سطحی را جمع‌آوری کنیم، سدهایی که شاید آورده زیادی ندارند و سبب خشکی بیشتر در پایین‌دست شده را از مدار خارج کنیم، یعنی اگر مدیریت آب ملی را یک بار برای همیشه چاره‌اندیشی و سرمایه‌گذاری کنیم مسئله حل می‌شود؛ در غیر این صورت از افغانستان و این مناطق آبی بدست نمی‌آید که مشکل ما را حل کند، باید تغییراتی در داخل کرده و برای آب پایدار درون‌سرزمینی چاره‌اندیشی کنیم.
به نظر شما عطوفت ایران در برابر مهاجرات افغانستانی و روابط با کشور افغانستان با وجود این حجم از خصومت آنها هنوز هم نتیجه بخش است ؟
منبع:
مهر
پریا ابراهیمی